Test gimnazjalny - przyrodniczy próbny nr 9

	ZADANIA ZAMKNIĘTE ABCD
	WYBÓR ODPOWIEDZI Z LISTY
	UZUPEŁNIANIE LUK W TEKŚCIE
	KRÓTKA ODPOWIEDŹ PISEMNA

WYBIERZ ILOŚĆ PYTAŃ:

KAŻDY TEST ZAWIERA LOSOWY UKŁAD PYTAŃ I ODPOWIEDZI

Jeżeli chcesz rozwiązywać test w całości to zaznacz wszystkie dostępne typy zadań oraz wybierz maksymalną ilość pytań. Jeżeli chcesz rozwiązać szybki test to wybierz małą liczbę pytań np. 5. Możesz rozwiązywać tylko 'zadania zamknięte' i 'wybór z listy', jeżeli nie chcesz pisać własnych odpowiedzi. Wybór należy do Ciebie.

ZADANIA ZAMKNIĘTE - pytania typu ABCD lub prawda-fałsz, w których należy wybrać poprawną odpowiedź.
WYBÓR Z LISTY - pytania, w których należy wybrać odpowiedź z listy możliwych odpowiedzi.
UZUPEŁNIANIE LUK - pytania, w których należy samodzielnie uzupełniać luki w tekście.
KRÓTKA ODPOWIEDŹ PISEMNA - pytania, w których należy samodzielnie napisać krótką odpowiedź.
WYRACOWANIA - pytania, w których należy samodzielnie napisać dłuższą odpowiedź na zadany temat.

KRÓTKA INSTRUKCJA OBSŁUGI:

Wybierz testy, z których chcesz losować zadania. Domyślnie zaznaczony jest test, których został wybrany na poprzedniej liście testów. Jeżeli chcesz losować zadania, z kilku różnych testów, kliknij na 'KLIKNIJ ABY WYBRAĆ ZAKRES PYTAŃ' i zaznacz testy. Wszystkie wybrane testy będą uwzględnione w losowaniu zadań.
Wybierz typy zadań jakie mają być dostępne w teście.
Wybierz liczbę pytań. Jeżeli nie zaznaczono wszystkich typów zadań, to liczba pytań w teście może być mniejsza niż wybrano.
Kliknij na 'ROZWIĄŻ TEST.

Test gimnazjalny - przyrodniczy próbny nr 9 - przykładowe pytania:

W słoneczne dni można mieć wieczorem w ogrodzie ciepłą wodę do umycia, jeśli w ciągu dnia wykorzysta się do jej podgrzania energię słoneczną. Najlepszy efekt uzyskamy, gdy zbiornik na wodę umieścimy w dobrze nasłonecznionym miejscu oraz ........ (Pytanie nr 1346)
Dojrzewanie zielonych pomidorów przechowywanych w pomieszczeniach można przyspieszyć stosując eten (C₂H₄). Jest to związek chemiczny zaliczany do ........ (Pytanie nr 1360)
W celu obniżenia kwasowości gleby można nawozić ją związkami ........ (Pytanie nr 1362)
Na rysunku przedstawiono ukształtowanie terenu, na którym znajduje się działka. Wysokość względna między miejscem, w którym stoi altanka a strumieniem jest równa co najmniej ........ (Pytanie nr 1364)
Bęben pralki automatycznej podczas wirowania wykonuje 600 obrotów na minutę. Jeżeli średnica bębna wynosi 0,45 m, to punkt na obręczy bębna porusza się z prędkością liniową około ........ (Pytanie nr 1370)
Gospodyni obrała, pokroiła i posoliła ogórki, które po godzinie stały się miękkie. Zaszło zjawisko osmozy polegające na ........ (Pytanie nr 1376)
W upalny dzień Jacek nalał do szklanki schłodzoną wodę gazowaną. Obserwował wydobywające się pęcherzyki gazu. Zjawisko to wiąże się z rozpuszczalnością gazu w wodzie, która ........ (Pytanie nr 1378)
Wodna powłoka Ziemi to ........ (Pytanie nr 1392)

STANDARD WYMAGAŃ EGZAMINACYJNYCH Z PRZEDMIOTÓW PRZYRODNICZYCH:

BIOLOGIA

1.1. Związki chemiczne budujące organizmy oraz pozyskiwanie i wykorzystanie energii. Uczeń wymienia najważniejsze pierwiastki budujące ciała organizmów i wykazuje kluczową rolę węgla dla istnienia życia.
1.2. Związki chemiczne budujące organizmy oraz pozyskiwanie i wykorzystanie energii. Uczeń przedstawia znaczenie wody dla funkcjonowania organizmów.
1.3. Związki chemiczne budujące organizmy oraz pozyskiwanie i wykorzystanie energii. Uczeń wyróżnia podstawowe grupy związków chemicznych występujących w żywych organizmach (węglowodany, białka, tłuszcze, kwasy nukleinowe, witaminy, sole mineralne) oraz przedstawia ich funkcje.
1.4. Związki chemiczne budujące organizmy oraz pozyskiwanie i wykorzystanie energii. Uczeń przedstawia fotosyntezę, oddychanie tlenowe oraz fermentację mlekową i alkoholową jako procesy dostarczające energii.
1.5. Związki chemiczne budujące organizmy oraz pozyskiwanie i wykorzystanie energii. Uczeń wymienia czynniki niezbędne do życia dla organizmów samożywnych i cudzożywnych.
2.1. Budowa i funkcjonowanie komórki. Uczeń dokonuje obserwacji mikroskopowych komórki i rozpoznaje (pod mikroskopem, na schemacie, na zdjęciu lub po opisie) podstawowe elementy budowy komórki (błona komórkowa, cytoplazma, jądro, chloroplast, mitochondrium, wakuola, ściana komórkowa).
2.2. Budowa i funkcjonowanie komórki. Uczeń przedstawia podstawowe funkcje poszczególnych elementów komórki.
2.3. Budowa i funkcjonowanie komórki. Uczeń porównuje budowę komórki bakterii, roślin i zwierząt, wskazując cechy umożliwiające ich rozróżnienie.
3.1. Systematyka – zasady klasyfikacji, sposoby identyfikacji i przegląd różnorodności organizmów. Uczeń uzasadnia potrzebę klasyfikowania organizmów i przedstawia zasady systemu klasyfikacji biologicznej (system jako sposób katalogowania organizmów, jednostki taksonomiczne, podwójne nazewnictwo).
3.2. Systematyka – zasady klasyfikacji, sposoby identyfikacji i przegląd różnorodności organizmów. Uczeń posługuje się prostym kluczem do oznaczania organizmów.
3.3. Systematyka – zasady klasyfikacji, sposoby identyfikacji i przegląd różnorodności organizmów. Uczeń wymienia cechy, którymi wirusy różnią się od organizmów zbudowanych z komórek.
3.4. Systematyka – zasady klasyfikacji, sposoby identyfikacji i przegląd różnorodności organizmów. Uczeń podaje znaczenie czynności życiowych organizmu (jednokomórkowego i wielokomórkowego): odżywiania, oddychania, wydalania, ruchu, reakcji na bodźce, rozmnażania, wzrostu i rozwoju.
3.5. Systematyka – zasady klasyfikacji, sposoby identyfikacji i przegląd różnorodności organizmów. Uczeń przedstawia podstawowe czynności życiowe organizmu jednokomórkowego na przykładzie wybranego protista samożywnego (np. eugleny) i cudzożywnego (np. pantofelka).
3.6. Systematyka – zasady klasyfikacji, sposoby identyfikacji i przegląd różnorodności organizmów. Uczeń przedstawia miejsca występowania bakterii i protistów oraz ich znaczenie w przyrodzie i dla człowieka.
3.7. Systematyka – zasady klasyfikacji, sposoby identyfikacji i przegląd różnorodności organizmów. Uczeń wymienia cechy umożliwiające zaklasyfikowanie organizmu do grzybów oraz identyfikuje nieznany organizm jako przedstawiciela grzybów na podstawie obecności tych cech; wskazuje miejsca występowania grzybów (w tym grzybów porostowych).
3.8. Systematyka – zasady klasyfikacji, sposoby identyfikacji i przegląd różnorodności organizmów. Uczeń obserwuje okazy i porównuje cechy morfologiczne glonów i roślin lądowych (mchów, widłaków, skrzypów, paproci, nagozalążkowych i okrytozalążkowych), wymienia cechy umożliwiające zaklasyfikowanie organizmu do wymienionych wyżej grup oraz identyfikuje nieznany organizm jako przedstawiciela jednej z nich na podstawie obecności tych cech.
3.9. Systematyka – zasady klasyfikacji, sposoby identyfikacji i przegląd różnorodności organizmów. Uczeń wymienia cechy umożliwiające zaklasyfikowanie organizmu do parzydełkowców, płazińców, nicieni, pierścienic, stawonogów (skorupiaków, owadów i pajęczaków), mięczaków, ryb, płazów, gadów, ptaków, ssaków oraz identyfikuje nieznany organizm jako przedstawiciela jednej z wymienionych grup na podstawie obecności tych cech.
3.10. Systematyka – zasady klasyfikacji, sposoby identyfikacji i przegląd różnorodności organizmów. Uczeń porównuje cechy morfologiczne, środowisko i tryb życia grup zwierząt wymienionych w pkt 9, w szczególności porównuje grupy kręgowców pod kątem pokrycia ciała, narządów wymiany gazowej, ciepłoty ciała, rozmnażania i rozwoju.
3.11. Systematyka – zasady klasyfikacji, sposoby identyfikacji i przegląd różnorodności organizmów. Uczeń przedstawia znaczenie poznanych grzybów, roślin i zwierząt w środowisku i dla człowieka.
4.1. Ekologia. Uczeń przedstawia czynniki środowiska niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmów w środowisku lądowym i wodnym.
4.2. Ekologia. Uczeń wskazuje, na przykładzie dowolnie wybranego gatunku, zasoby, o które konkurują jego przedstawiciele między sobą i z innymi gatunkami, przedstawia skutki konkurencji wewnątrzgatunkowej i międzygatunkowej.
4.3. Ekologia. Uczeń przedstawia, na przykładzie poznanych wcześniej roślinożernych ssaków, adaptacje zwierząt do odżywiania się pokarmem roślinnym;podaje przykłady przystowsowań roślin służących obronie przed zgryzaniem.
4.4. Ekologia. Uczeń przedstawia, na przykładzie poznanych wcześniej mięsożernych ssaków, adaptacje drapieżników do chwytania zdobyczy; podaje przykłady obronnych adaptacji ich ofiar.
4.5. Ekologia. Uczeń przedstawia, na przykładzie poznanych pasożytów, ich adaptacje do pasożytniczego trybu życia.
4.6. Ekologia. Uczeń wyjaśnia, jak zjadający i zjadani regulują wzajemnie swoją liczebność.
4.7. Ekologia. Uczeń wykazuje, na wybranym przykładzie, że symbioza (mutualizm) jest wzajemnie korzystna dla obu partnerów.
4.8. Ekologia. Uczeń wskazuje żywe i nieożywione elementy ekosystemu;wykazuje, że są one powiązane różnorodnymi zależnościami.
4.9. Ekologia. Uczeń opisuje zależności pokarmowe (łańcuchy i sieci pokarmowe) w ekosystemie, rozróżnia producentów, konsumentów i destruentów oraz przedstawia ich rolę w obiegu materii i przepływie energii przez ekosystem.
5.1. Budowa i funkcjonowanie organizmu roślinnego na przykładzie rośliny okrytozalążkowej. Uczeń wymienia czynności życiowe organizmu roślinnego.
5.2. Budowa i funkcjonowanie organizmu roślinnego na przykładzie rośliny okrytozalążkowej. Uczeń identyfikuje (np. na schemacie, fotografii, rysunku lub na podstawie opisu) i opisuje organy rośliny okrytonasiennej (korzeń, pęd, łodyga, liść, kwiat, owoc) oraz przedstawia ich funkcje.
5.3. Budowa i funkcjonowanie organizmu roślinnego na przykładzie rośliny okrytozalążkowej. Uczeń wskazuje cechy adaptacyjne w budowie tkanek roślinnych do pełnienia określonych funkcji (tkanka twórcza, okrywająca, miękiszowa, wzmacniająca, przewodząca).
5.4. Budowa i funkcjonowanie organizmu roślinnego na przykładzie rośliny okrytozalążkowej. Uczeń rozróżnia elementy budowy kwiatu (okwiat: działki kielicha i płatki korony oraz słupkowie, pręcikowie) i określa ich rolę w rozmnażaniu płciowym.
5.5. Budowa i funkcjonowanie organizmu roślinnego na przykładzie rośliny okrytozalążkowej. Uczeń przedstawia budowę nasienia (łupina nasienna, bielmo, zarodek) oraz opisuje warunki niezbędne do procesu kiełkowania (temperatura, woda, tlen)
5.6. Budowa i funkcjonowanie organizmu roślinnego na przykładzie rośliny okrytozalążkowej. Uczeń podaje przykłady różnych sposobów rozsiewania się nasion i przedstawia rolę owocu w tym procesie.
6.1.1. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Tkanki, narządy, układy narządów. Uczeń opisuje hierarchiczną budowę organizmu człowieka (tkanki, narządy, układy narządów).
6.1.2. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Tkanki, narządy, układy narządów. Uczeń podaje funkcje tkanki nabłonkowej, mięśniowej, nerwowej, krwi, tłuszczowej, chrzęstnej i kostnej oraz przedstawia podstawowe cechy budowy warunkujące pełnienie tych funkcji.
6.1.3. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Tkanki, narządy, układy narządów. Uczeń opisuje budowę, funkcje i współdziałanie poszczególnych układów: ruchu, pokarmowego, oddechowego, krążenia, wydalniczego, nerwowego, dokrewnego i rozrodczego.
6.2.1. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ ruchu. Uczeń wykazuje współdziałanie mięśni, ścięgien, kości i stawów w prawidłowym funkcjonowaniu układu ruchu.
6.2.2. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ ruchu. Uczeń wymienia i rozpoznaje (na schemacie, rysunku, modelu, według opisu itd.) elementy szkieletu osiowego, obręczy i kończyn.
6.2.3. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ ruchu. Uczeń przedstawia funkcje kości i wskazuje cechy budowy fizycznej i chemicznej umożliwiające ich pełnienie.
6.2.4. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ ruchu. Uczeń przedstawia znaczenie aktywności fizycznej dla prawidłowego funkcjonowania układu ruchu i gęstości masy kostnej oraz określa czynniki wpływające na prawidłowy rozwój muskulatury ciała.
6.3.1. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ pokarmowy i odżywianie się. Uczeń podaje funkcje poszczególnych części układu pokarmowego, rozpoznaje te części (na schemacie, modelu, rysunku, według opisu itd.) oraz przedstawia związek ich budowy z pełnioną funkcją.
6.3.2. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ pokarmowy i odżywianie się. Uczeń przedstawia źródła i wyjaśnia znaczenie składników pokarmowych (białka, tłuszcze, węglowodany, sole mineralne, woda) dla prawidłowego rozwoju i funkcjonowania organizmu.
6.3.3. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ pokarmowy i odżywianie się. Uczeń przedstawia rolę i skutki niedoboru niektórych witamin (A, C, B6, B12, kwasu foliowego, D), składników mineralnych (Mg, Fe, Ca) i aminokwasów egzogennych w organizmie.
6.3.4. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ pokarmowy i odżywianie się. Uczeń przedstawia miejsce i produkty trawienia oraz miejsce wchłaniania głównych grup związków organicznych.
6.3.5. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ pokarmowy i odżywianie się. Uczeń przedstawia rolę błonnika w prawidłowym funkcjonowaniu układu pokarmowego oraz uzasadnia konieczność systematycznego spożywania owoców i warzyw.
6.3.6. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ pokarmowy i odżywianie się. Uczeń wyjaśnia, dlaczego należy stosować dietę zróżnicowaną i dostosowaną do potrzeb organizmu (wiek, stan zdrowia, tryb życia i aktywność fizyczna, pora roku itp.), oraz podaje korzyści z prawidłowego odżywiania się.
6.3.7. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ pokarmowy i odżywianie się. Uczeń oblicza indeks masy ciała oraz przedstawia i analizuje konsekwencje zdrowotne niewłaściwego odżywiania (otyłość lub niedowaga oraz ich następstwa).
6.4.1. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ oddechowy. Uczeń podaje funkcje części układu oddechowego, rozpoznaje je (na schemacie, modelu, rysunku, według opisu itd.) oraz przedstawia związek ich budowy z pełnioną funkcją.
6.4.2. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ oddechowy. Uczeń opisuje przebieg wymiany gazowej w tkankach i w płucach oraz przedstawia rolę krwi w transporcie gazów oddechowych.
6.4.3. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ oddechowy. Uczeń przedstawia czynniki wpływające na prawidłowy stan i funkcjonowanie układu oddechowego (aktywność fizyczna poprawiająca wydolność oddechową, niepalenie papierosów czynnie i biernie).
6.5.1. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ krążenia. Uczeń opisuje budowę i funkcje narządów układu krwionośnego i układu limfatycznego.
6.5.2. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ krążenia. Uczeń przedstawia krążenie krwi w obiegu płucnym i ustrojowym.
6.5.3. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ krążenia. Uczeń przedstawia rolę głównych składników krwi (krwinki czerwone i białe, płytki krwi, osocze) oraz wymienia grupy układu krwi AB0 oraz Rh.
6.5.4. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ krążenia. Uczeń przedstawia znaczenie aktywności fizycznej i prawidłowej diety dla właściwego funkcjonowania układu krążenia.
6.5.5. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ krążenia. Uczeń przedstawia społeczne znaczenie krwiodawstwa.
6.6.1. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ odpornościowy. Uczeń opisuje funkcje elementów układu odpornościowego (narządy: śledziona, grasica, węzły chłonne; komórki: makrofagi, limfocyty T, limfocyty B; cząsteczki:przeciwciała).
6.6.2. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ odpornościowy. Uczeń rozróżnia odporność swoistą i nieswoistą, naturalną i sztuczną, bierną i czynną.
6.6.3. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ odpornościowy. Uczeń porównuje działanie surowicy i szczepionki; podaje przykłady szczepień obowiązkywch i nieobowiązkowych oraz ocenia ich znaczenie.
6.6.4. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ odpornościowy. Uczeń opisuje konflikt serologiczny Rh.
6.6.5. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ odpornościowy. Uczeń wyjaśnia, na czym polega transplantacja narządów, i podaje przykłady narządów, które można przeszczepiać.
6.6.6. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ odpornościowy. Uczeń przedstawia znaczenie przeszczepów, w tym rodzinnych, oraz zgody na transplantację narządów po śmierci.
6.7.1. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ wydalniczy. Uczeń podaje przykłady substancji, które są wydalane z organizmu człowieka, oraz wymienia narządy biorące udział w wydalaniu.
6.7.2. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ wydalniczy. Uczeń opisuje budowę i funkcje głównych struktur układu wydalniczego (nerki, moczowody, pęcherz moczowy, cewka moczowa).
6.8.1. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ nerwowy. Uczeń opisuje budowę i funkcje ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego.
6.8.2. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ nerwowy. Uczeń porównuje rolę współczulnego i przywspółczulnego układu nerwowego.
6.8.3. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ nerwowy. Uczeń opisuje łuk odruchowy, wymienia rodzaje odruchów oraz przedstawia rolę odruchów warunkowych w uczeniu się.
6.8.4. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ nerwowy. Uczeń wymienia czynniki wywołujące stres oraz podaje przykłady pozytywnego i negatywnego działania stresu.
6.8.5. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ nerwowy. Uczeń przedstawia sposoby radzenia sobie ze stresem.
6.9.1. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Narządy zmysłów. Uczeń przedstawia budowę oka i ucha oraz wyjaśnia sposób ich działania.
6.9.2. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Narządy zmysłów. Uczeń przedstawia rolę zmysłu równowagi, zmysłu smaku i zmysłu węchu i wskazuje lokalizację odpowiednich narządów i receptorów.
6.9.3. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Narządy zmysłów. Uczeń przedstawia przyczyny powstawania oraz sposób korygowania wad wzroku (krótkowzroczność, dalekowzroczność, astygmatyzm).
6.9.4. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Narządy zmysłów. Uczeń przedstawia wpływ hałasu na zdrowie człowieka.
6.9.5. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Narządy zmysłów. Uczeń przedstawia podstawowe zasady higieny narządów wzroku i słuchu.
6.10.1. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ dokrewny. Uczeń wymienia gruczoły dokrewne, wskazuje ich lokalizację i przedstawia podstawową rolę w regulacji procesów życiowych.
6.10.2. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ dokrewny. Uczeń przedstawia biologiczną rolę: hormonu wzrostu, tyroksyny, insuliny, adrenaliny, testosteronu, estrogenów.
6.10.3. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ dokrewny. Uczeń przedstawia antagonistyczne działanie insuliny i glukagonu.
6.10.4. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ dokrewny. Uczeńwyjaśnia, dlaczego nie należy bez konsultacji z lekarzem przyjmować środków lub leków hormonalnych (np. tabletek antykoncepcyjnych, sterydów).
6.11.1. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Skóra. Uczeń podaje funkcje skóry, rozpoznaje elementy jej budowy (na schemacie, modelu, rysunku, według opisu itd.) oraz przedstawia jej cechy adaptacyjne do pełnienia funkcji ochronnej, zmysłowej (receptory bólu, dotyku, ciepła, zimna) i termoregulacyjnej).
6.11.2. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Skóra. Uczeń opisuje stan zdrowej skóry oraz rozpoznaje niepokojące zmiany na skórze, które wymagają konsultacji lekarskiej.
6.12.1. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Rozmnażanie i rozwój. Uczeń przedstawia budowę i funkcje narządów płciowych (męskich i żeńskich) oraz rolę gamet w procesie zapłodnienia.
6.12.2. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Rozmnażanie i rozwój. Uczeń opisuje etapy cyklu miesiączkowego kobiety.
6.12.3. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Rozmnażanie i rozwój. Uczeń przedstawia przebieg ciąży i wyjaśnia wpływ różnych czynników na prawidłowy rozwój zarodka i płodu.
6.12.4. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Rozmnażanie i rozwój. Uczeń przedstawia cechy i przebieg fizycznego, psychicznego i społecznego dojrzewania człowieka.
6.12.5. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Rozmnażanie i rozwój. Uczeń przedstawia podstawowe zasady profilaktyki chorób przenoszonych drogą płciową.
7.1. Stan zdrowia i choroby. Uczeń przedstawia znaczenie pojęć „zdrowie” i „choroba” (zdrowie jako stan równowagi środowiska wewnętrznego organizmu, zdrowie fizyczne, psychiczne i społeczne; choroba jako zaburzenie tego stanu).
7.2. Stan zdrowia i choroby. Uczeń przedstawia negatywny wpływ na zdrowie człowieka niektórych substancji psychoaktywnych (tytoń, alkohol), narkotyków i środków dopingujących oraz nadużywania kofeiny i niektórych leków (zwłaszcza oddziałujących na psychikę).
7.3. Stan zdrowia i choroby. Uczeń wymienia najważniejsze choroby człowieka wywoływane przez wirusy, bakterie, protisty i pasożyty zwierzęce oraz przedstawia zasady profilaktyki tych chorób; w szczególności przedstawia drogi zakażenia się wirusami HIV, HBV i HCV oraz HPV, zasady profilaktyki chorób wywołanych przez te wirusy oraz przewiduje indywidualne i społeczne skutki zakażenia.
7.4. Stan zdrowia i choroby. Uczeń przedstawia czynniki sprzyjające rozwojowi choroby nowotworowej (np. niewłaściwa dieta, tryb życia, substancje psychoaktywne, promieniowanie UV) oraz podaje przykłady takich chorób.
7.5. Stan zdrowia i choroby. Uczeń przedstawia podstawowe zasady profilaktyki chorób nowotworowych.
7.6. Stan zdrowia i choroby. Uczeń uzasadnia konieczność okresowego wykonywania podstawowych badań kontrolnych (np. badania stomatologiczne, podstawowe badania krwi i moczu, pomiar pulsu i ciśnienia krwi).
7.7. Stan zdrowia i choroby. Uczeń analizuje informacje dołączane do leków oraz wyjaśnia, dlaczego nie należy bez wyraźnej potrzeby przyjmować leków ogólnodostępnych oraz dlaczego antybiotyki i inne leki należy stosować zgodnie z zaleceniem lekarza (dawka, godziny przyjmowania leku i długość kuracji).
7.8. Stan zdrowia i choroby. Uczeń przedstawia podstawowe zasady higieny.
7.9. Stan zdrowia i choroby. Uczeń analizuje związek pomiędzy prawidłowym wysypianiem się a funkcjonowaniem organizmu, w szczególności wpływ na procesy uczenia się i zapamiętywania oraz odporność organizmu.
8.1. Genetyka. Uczeń przedstawia znaczenie biologiczne mitozy i mejozy, rozróżnia komórki haploidalne i diploidalne, opisuje budowę chromosomu (chromatydy, centromer), rozróżnia autosomy i chromosomy płci.
8.2. Genetyka. Uczeń przedstawia strukturę podwójnej helisy DNA i wykazuje jej rolę w przechowywaniu informacji genetycznej i powielaniu (replikacji) DNA.
8.3. Genetyka. Uczeń przedstawia sposób zapisywania i odczytywania informacji genetycznej (kolejność nukleotydów w DNA, kod genetyczny); wyjaśnia różnicę pomiędzy informacją genetyczną a kodem genetycznym.
8.4. Genetyka. Uczeń przedstawia zależność pomiędzy genem a cechą.
8.5. Genetyka. Uczeń przedstawia dziedziczenie cech jednogenowych, posługując się podstawowymi pojęciami genetyki (fenotyp, genotyp, gen, allel, homozygota, heterozygota, dominacja, recesywność).
8.6. Genetyka. Uczeń wyjaśnia dziedziczenie grup krwi człowieka (układ AB0, czynnik Rh).
8.7. Genetyka. Uczeń przedstawia dziedziczenie płci u człowieka i podaje przykłady cech człowieka sprzężonych z płcią (hemofilia, daltonizm).
8.8. Genetyka. Uczeń podaje ogólną definicję mutacji oraz wymienia przyczyny ich wystąpienia (mutacje spontaniczne i wywołane przez czynniki mutagenne); podaje przykłady czynników mutagennych.
8.9. Genetyka. Uczeń rozróżnia mutacje genowe (punktowe) i chromosomowe oraz podaje przykłady chorób człowieka warunkowanych takimi mutacjami (mukowiscydoza, zespół Downa).
9.1. Ewolucja życia. Uczeń wyjaśnia pojęcie ewolucji organizmów i przedstawia źródła wiedzy o jej przebiegu.
9.2. Ewolucja życia. Uczeń wyjaśnia na odpowiednich przykładach, na czym polega dobór naturalny i sztuczny, oraz podaje różnice między nimi.
9.3. Ewolucja życia. Uczeń przedstawia podobieństwa i różnice między człowiekiem a innymi naczelnymi jako wynik procesów ewolucyjnych.
10.1. Globalne i lokalne problemy środowiska. Uczeń przedstawia przyczyny i analizuje skutki globalnego ocieplenia klimatu.
10.2. Globalne i lokalne problemy środowiska. Uczeń uzasadnia konieczność segregowania odpadów w gospodarstwie domowym oraz konieczność specjalnego postępowania ze zużytymi bateriami, świetlówkami, przeterminowanymi lekami.
10.3. Globalne i lokalne problemy środowiska. Uczeń proponuje działania ograniczające zużycie wody i energii elektrycznej oraz wytwarzanie odpadów w gospodarstwach domowych.

GEOGRAFIA

1.1 Mapa – umiejętności czytania, interpretacji i posługiwania się mapą. Uczeń wykazuje znaczenie skali mapy w przedstawianiu różnych informacji geograficznych na mapie.
1.2. Mapa – umiejętności czytania, interpretacji i posługiwania się mapą. Uczeń odczytuje z map informacje przedstawione za pomocą różnych metod kartograficznych.
1.3. Mapa – umiejętności czytania, interpretacji i posługiwania się mapą. Uczeń posługuje się w terenie planem, mapą topograficzną, turystyczną, samochodową (m.in. orientuje mapę oraz identyfikuje obiekty geograficzne na mapie i w terenie).
1.4. Mapa – umiejętności czytania, interpretacji i posługiwania się mapą. Uczeń identyfikuje położenie i charakteryzuje odpowiadające sobie obiekty geograficzne na fotografiach, zdjęciach lotniczych i satelitarnych oraz mapach topograficznych.
1.5. Mapa – umiejętności czytania, interpretacji i posługiwania się mapą. Uczeń dobiera odpowiednią mapę w celu uzyskania określonych informacji geograficznych.
1.6. Mapa – umiejętności czytania, interpretacji i posługiwania się mapą. Uczeń określa położenie geograficzne oraz matematyczno-geograficzne punktów i obszarów na mapie.
1.7. Mapa – umiejętności czytania, interpretacji i posługiwania się mapą. Uczeń lokalizuje na mapach (również konturowych) kontynenty oraz najważniejsze obiekty geograficzne na świecie i w Polsce ( niziny, wyżyny, góry, rzeki,jeziora, wyspy, morza, państwa itp);
1.8. Mapa – umiejętności czytania, interpretacji i posługiwania się mapą. Uczeń analizuje i interpretuje treści map ogólnogeograficznych, tematycznych, turystycznych.
1.9. Mapa - umiejętności czytania, interpretacji i posługiwania się mapą. Uczeń projektuje i opisuje trasy podróży na podstawie map turystycznych, topograficznych i samochodowych.
1.10. Mapa – umiejętności czytania, interpretacji i posługiwania się mapą. Uczeń projektuje i opisuje trasy podróży na podstawie map turystycznych, topograficznych i samochodowych.
2.1. Kształt, ruchy Ziemi i ich następstwa. Uczeń podaje główne cechy kształtu i wymiarów Ziemi.
2.2. Kształt, ruchy Ziemi i ich następstwa. Uczeń posługuje się ze zrozumieniem pojęciami: ruch obrotowy Ziemi, czas słoneczny, czas strefowy.
2.3. Kształt, ruchy Ziemi i ich następstwa. Uczeń podaje cechy ruchu obiegowego Ziemi.
2.4. Kształt, ruchy Ziemi i ich następstwa. Uczeń podaje najważniejsze geograficzne następstwa ruchów Ziemi.
3.1. Wybrane zagadnienia geografii fizycznej. Uczeń charakteryzuje wpływ głównych czynników klimatotwórczych na klimat.
3.2. Wybrane zagadnienia geografii fizycznej. Uczeń charakteryzuje na podstawie wykresów lub danych liczbowych przebieg temperatury powietrza i opadów atmosferycznych w ciągu roku w wybranych stacjach meteorologicznych położonych w różnych strefach klimatycznych.
3.3. Wybrane zagadnienia geografii fizycznej. Uczeń wykazuje zróżnicowanie klimatyczne Ziemi na podstawie analizy map temperatury powietrza i opadów atmosferycznych oraz map stref klimatycznych na Ziemi.
3.4. Wybrane zagadnienia geografii fizycznej. Uczeń podaje na podstawie map tematycznych zależności między strefami oświetlenia Ziemi a strefami klimatycznymi oraz wykazuje wpływ klimatu na zróżnicowanie roślinności i gleb na Ziemi.
3.5. Wybrane zagadnienia geografii fizycznej. Uczeń podaje główne cechy płytowej budowy litosfery.
3.6. Wybrane zagadnienia geografii fizycznej. Uczeń posługuje się ze zrozumieniem pojęciem wietrzenia i erozji.
3.7. Wybrane zagadnienia geografii fizycznej. Uczeń rozpoznaje i opisuje w terenie formy rzeźby powstałe w wyniku działania czynników rzeźbotwórczych.
4.1. Położenie i środowisko przyrodnicze Polski. Uczeń charakteryzuje, na podstawie map różnej treści, położenie własnego regionu w Polsce oraz położenie Polski na świecie i w Europie.
4.2. Położenie i środowisko przyrodnicze Polski. Uczeń opisuje najważniejsze wydarzenia (obrazy) z przeszłości geologicznej Polski: powstanie węgla kamiennego, powstawanie gór, zalewy mórz, zlodowacenia.
4.3. Położenie i środowisko przyrodnicze Polski. Uczeń rozpoznaje główne rodzaje skał występujących we własnym regionie i w Polsce.
4.4. Położenie i środowisko przyrodnicze Polski. Uczeń podaje główne cechy klimatu Polski.
4.5. Położenie i środowisko przyrodnicze Polski. Uczeń wymienia główne rodzaje zasobów naturalnych Polski i własnego regionu: lasów, wód, gleb, surowców mineralnych.
5.1. Ludność Polski. Uczeń wyjaśnia i poprawnie stosuje podstawowe pojęcia z zakresu demografii: przyrost naturalny, urodzenia i zgony, średnia długość życia.
5.2. Ludność Polski. Uczeń odczytuje z różnych źródeł informacji (m.in. rocznika statystycznego oraz piramidy płci i wieku) dane dotyczące: liczby ludności Polski, urodzeń, zgonów, przyrostu naturalnego, struktury płci, średniej długości życia w Polsce.
5.3. Ludność Polski. Uczeń charakteryzuje, na podstawie map gęstości zaludnienia, zróżnicowanie rozmieszczenia ludności w Polsce i zamieszkiwanym regionie oraz wyjaśnia te różnice czynnikami przyrodniczymi, historycznymi, ekonomicznymi.
5.4. Ludność Polski. Uczeń wykazuje różnice w strukturze zatrudnienia ludności w Polsce i we własnym regionie.
5.5. Ludność Polski. Uczeń podaje główne, aktualne problemy rynku pracy w Polsce i we własnym regionie.
5.6. Ludność Polski. Uczeń analizuje, porównuje, ocenia rozmieszczenie i wielkość miast w Polsce i zamieszkiwanym regionie.
6.1. Wybrane zagadnienia geografii gospodarczej Polski. Uczeń wyróżnia główne cechy struktury użytkowania ziemi, wielkości i własności gospodarstw rolnych, zasiewów i hodowli w Polsce na podstawie analizy map, wykresów, danych liczbowych.
6.2. Wybrane zagadnienia geografii gospodarczej Polski. Uczeń podaje przyczyny zróżnicowania w rozmieszczeniu wybranych upraw (pszenicy, ziemniaków, buraków cukrowych) oraz chowu bydła i trzody chlewnej w Polsce.
6.3. Wybrane zagadnienia geografii gospodarczej Polski. Uczeń przedstawia, na podstawie różnych źródeł informacji, strukturę wykorzystania źródeł energii w Polsce i ocenia jej wpływ na stan środowiska przyrodniczego.
6.4. Wybrane zagadnienia geografii gospodarczej Polski. Uczeń wyjaśnia przyczyny zmian zachodzących w przemyśle w Polsce i we własnym regionie oraz wskazuje najlepiej rozwijające się obecnie w Polsce gałęzie produkcji przemysłowej.
6.5. Wybrane zagadnienia geografii gospodarczej Polski. Uczeń rozróżnia rodzaje usług.
6.6. Wybrane zagadnienia geografii gospodarczej Polski. Uczeń wykazuje na przykładach walory turystyczne Polski oraz opisuje obiekty znajdujące się na Liście Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości.
6.7. Wybrane zagadnienia geografii gospodarczej Polski. Uczeń opisuje na podstawie map i wyjaśnia zróżnicowanie gęstości i jakości sieci transportowej w Polsce i wykazuje jej wpływ na rozwój innych dziedzin działalności gospodarczej.
6.8. Wybrane zagadnienia geografii gospodarczej Polski. Uczeń wykazuje konieczność ochrony środowiska przyrodniczego i kulturowego w Polsce.
7.1. Regiony geograficzne Polski. Uczeń wskazuje na mapie główne regiony geograficzne Polski.
7.2. Regiony geograficzne Polski. Uczeń charakteryzuje, na podstawie map tematycznych, środowisko przyrodnicze głównych regionów geograficznych Polski, ze szczególnym uwzględnieniem własnego regionu (również na podstawie obserwacji terenowych).
7.3. Regiony geograficzne Polski. Uczeń opisuje, na podstawie map tematycznych, najważniejsze cechy gospodarki regionów geograficznych Polski oraz ich związek z warunkami przyrodniczymi.
7.4. Regiony geograficzne Polski. Uczeń przedstawia, np. w formie prezentacji multimedialnej, walory turystyczne wybranego regionu geograficznego, ze szczególnym uwzględnieniem jego walorów kulturowych.
7.5. Regiony geograficzne Polski. Uczeń projektuje i opisuje, na podstawie map turystycznych, tematycznych, ogólnogeograficznych i własnych obserwacji terenowych, podróż wzdłuż wybranej trasy we własnym regionie, uwzględniając walory przyrodnicze i kulturowe.
7.6. Regiony geograficzne Polski. Uczeń przedstawia główne cechy położenia oraz środowiska przyrodniczego Morza Bałtyckiego.
8.1. Sąsiedzi Polski – zróżnicowanie geograficzne, przemiany. Uczeń charakteryzuje i porównuje, na podstawie różnych źródeł informacji geograficznej, środowisko przyrodnicze krajów sąsiadujących z Polską.
8.2. Sąsiedzi Polski – zróżnicowanie geograficzne, przemiany. Uczeń wyjaśnia przyczyny dynamicznego rozwoju gospodarczego Niemiec.
8.3. Sąsiedzi Polski – zróżnicowanie geograficzne, przemiany. Uczeń przedstawia współczesne przemiany społeczne i gospodarcze Ukrainy.
8.4. Sąsiedzi Polski – zróżnicowanie geograficzne, przemiany. Uczeń wykazuje zróżnicowanie przyrodnicze, narodowościowe, kulturowe i gospodarcze Rosji.
8.5. Sąsiedzi Polski – zróżnicowanie geograficzne, przemiany. Uczeń przedstawia główne cechy środowiska przyrodniczego, gospodarki oraz formy współpracy z krajem będącym najbliższym sąsiadem regionu, w którym uczeń mieszka.
9.1. Europa. Relacje przyroda – człowiek – gospodarka. Uczeń wykazuje się znajomością podziału politycznego Europy.
9.2. Europa. Relacje przyroda – człowiek – gospodarka. Uczeń określa położenie Europy i główne cechy środowiska przyrodniczego na podstawie mapy ogólnogeograficznej i map tematycznych.
9.3. Europa. Relacje przyroda – człowiek – gospodarka. Uczeń opisuje, na podstawie map tematycznych, zróżnicowanie regionalne, kulturowe, narodowościowe i etniczne współczesnej Europy oraz najważniejsze przyczyny i konsekwencje tego zróżnicowania.
9.4. Europa. Relacje przyroda – człowiek – gospodarka. Uczeń wykazuje, na podstawie map tematycznych, związki między głównymi cechami środowiska przyrodniczego Europy Północnej a głównymi kierunkami rozwoju gospodarczego.
9.5. Europa. Relacje przyroda – człowiek – gospodarka. Uczeń wykazuje, na przykładzie rolnictwa Francji lub innego kraju europejskiego, związek pomiędzy warunkami przyrodniczymi a kierunkiem i efektywnością produkcji rolnej.
9.6. Europa. Relacje przyroda – człowiek – gospodarka. Uczeń przedstawia, na podstawie wskazanych źródeł informacji geograficznej, główne kierunki i przyczyny zmian w strukturze przemysłu wybranego regionu (lub okręgu) przemysłowego w Europie Zachodniej.
9.7. Europa. Relacje przyroda – człowiek – gospodarka. Uczeń przedstawia główne cechy położenia, wielkości, układu przestrzennego oraz znaczenie Paryża lub Londynu jako światowej metropolii.
9.8. Europa. Relacje przyroda – człowiek – gospodarka. Uczeń wykazuje wpływ gór na cechy środowiska przyrodniczego oraz gospodarkę krajów alpejskich.
9.9. Europa. Relacje przyroda – człowiek – gospodarka. Uczeń wykazuje związki między rozwojem turystyki w Europie Południowej a warunkami przyrodniczymi oraz dziedzictwem kultury śródziemnomorskiej.
9.10. Europa. Relacje przyroda – człowiek – gospodarka. Uczeń prezentuje opracowaną na podstawie map, przewodników, Internetu trasę wycieczki po Europie lub jej części.
10.1. Wybrane regiony świata. Relacje: człowiek – przyroda – gospodarka. Uczeń wykazuje, na podstawie map tematycznych, że kontynent Azji jest obszarem wielkich geograficznych kontrastów.
10.2. Wybrane regiony świata. Relacje: człowiek – przyroda – gospodarka. Uczeń przedstawia, na podstawie map tematycznych, warunki przyrodnicze obszarów, na których kształtowały się najstarsze azjatyckie cywilizacje.
10.3. Wybrane regiony świata. Relacje: człowiek – przyroda – gospodarka. Uczeń analizuje wykresy i dane liczbowe dotyczące rozwoju ludnościowego i urbanizacji w Chinach.
10.4. Wybrane regiony świata. Relacje: człowiek – przyroda – gospodarka. Uczeń wykazuje znaczenie czynników społeczno-kulturowych w tworzeniu nowoczesnej gospodarki Japonii na tle niekorzystnych cech środowiska przyrodniczego.
10.5. Wybrane regiony świata. Relacje: człowiek – przyroda – gospodarka. Uczeń wykazuje związek pomiędzy rytmem upraw i „kulturą ryżu” a cechami klimatu monsunowego w Azji Południowo-Wschodniej.
10.6. Wybrane regiony świata. Relacje: człowiek – przyroda – gospodarka. Uczeń opisuje kontrasty społeczne i gospodarcze w Indiach.
10.7. Wybrane regiony świata. Relacje: człowiek – przyroda – gospodarka. Uczeń charakteryzuje region Bliskiego Wschodu pod kątem cech kulturowych, zasobów ropy naftowej, kierunków i poziomu rozwoju gospodarczego.
10.8. Wybrane regiony świata. Relacje: człowiek – przyroda – gospodarka. Uczeń charakteryzuje na podstawie map tematycznych i wyjaśnia występowanie stref klimatyczno- roślinno- glebowych w Afryce.
10.9. Wybrane regiony świata. Relacje: człowiek – przyroda – gospodarka. Uczeń wykazuje, na przykładzie strefy Sahelu, związek pomiędzy formami gospodarowania człowieka a zasobami wodnymi.
10.10. Wybrane regiony świata. Relacje: człowiek – przyroda – gospodarka. Uczeń określa związki pomiędzy problemami wyżywienia, występowaniem chorób (m.in. AIDS) a poziomem życia w krajach Afryki na południe od Sahary.
10.11. Wybrane regiony świata. Relacje: człowiek – przyroda – gospodarka. Uczeń wyróżnia główne cechy i przyczyny zróżnicowania kulturowego i etnicznego Ameryki Północnej i Południowej.
10.12. Wybrane regiony świata. Relacje: człowiek – przyroda – gospodarka. Uczeń identyfikuje konflikt interesów pomiędzy ekologicznymi skutkami wylesiania Amazonii a jej gospodarczym wykorzystaniem.
10.13. Wybrane regiony świata. Relacje: człowiek – przyroda – gospodarka. Uczeń wykazuje związki między gospodarką a warunkami środowiska przyrodniczego w najważniejszych regionach gospodarczych Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej.
10.14. Wybrane regiony świata. Relacje: człowiek – przyroda – gospodarka. Uczeń przedstawia, na podstawie map tematycznych, główne cechy gospodarki Australii na tle warunków środowiska przyrodniczego.
10.15. Wybrane regiony świata. Relacje: człowiek – przyroda – gospodarka. Uczeń przedstawia cechy położenia i środowiska geograficznego Antarktyki i Arktyki.

FIZYKA

1.1 Ruch prostoliniowy i siły. Uczeń posługuje się pojęciem prędkości do opisu ruchu/ przelicza jednostki prędkości
1.2. Ruch prostoliniowy i siły. Uczeń odczytuje prędkość i przebytą odległość z wykresów zależności drogi i prędkości od czasu, oraz rysuje te wykresy na podstawie opisu słownego
1.3. Ruch prostoliniowy i siły. Uczeń podaje przykłady sił i rozpoznaje je w różnych sytuacjach praktycznych
1.4. Ruch prostoliniowy i siły. Uczeń opisuje zachowanie się ciał na podstawie pierwszej zasady dynamiki Newtona
1.5. Ruch prostoliniowy i siły. Uczeń odróżnia prędkość średnią od chwilowej w ruchu niejednostajnym
1.6. Ruch prostoliniowy i siły. Uczeń posługuje się pojęciem przyspieszenia do opisu ruchu prostoliniowego jednostajnie przyspieszonego
1.7. Ruch prostoliniowy i siły. Uczeń opisuje zachowanie się ciał na podstawie drugiej zasady dynamiki Newtona
1.8. Ruch prostoliniowy i siły. Uczeń stosuje do obliczeń związek między masą ciała, przyspieszeniem i siłą
1.9. Ruch prostoliniowy i siły. Uczeń posługuje się pojęciem siły ciężkości
1.10. Ruch prostoliniowy i siły. Uczeń opisuje wzajemne oddziaływanie ciał, posługując się trzecią zasadą dynamiki Newtona
1.11. Ruch prostoliniowy i siły. Uczeń wyjaśnia zasadę działania dźwigni dwustronnej, bloku nieruchomego, kołowrotu
1.12. Ruch prostoliniowy i siły. Uczeń opisuje wpływ oporów ruchu na poruszające się ciała.
2.1. Energia. Uczeń wykorzystuje pojęcie energii mechanicznej i wymienia różne jej formy
2.2. Energia. Uczeń posługuje się pojęciem pracy i mocy
2.3. Energia. Uczeń opisuje wpływ wykonanej pracy na zmianę energii
2.4. Energia. Uczeń posługuje się pojęciem energii mechanicznej jako sumy energii kinetycznej i potencjalnej
2.5. Energia. Uczeń stosuje zasadę zachowania energii mechanicznej
2.6. Energia. Uczeń analizuje jakościowo zmiany energii wewnętrznej spowodowane wykonaniem pracy i przepływem ciepła
2.7. Energia. Uczeń wyjaśnia związek między energią kinetyczną cząsteczek i temperaturą
2.8. Energia. Uczeń wyjaśnia przepływ ciepła w zjawisku przewodnictwa cieplnego oraz rolę izolacji cieplnej
2.9. Energia. Uczeń opisuje zjawiska topnienia, krzepnięcia, parowania, skraplania, sublimacji i resublimacji
2.10. Energia. Uczeń posługuje się pojęciem ciepła właściwego, ciepła topnienia i ciepła parowania
2.11. Energia. Uczeń opisuje ruch cieczy i gazów w zjawisku konwekcji.
3.1. Właściwości materii. Uczeń analizuje różnice w budowie mikroskopowej ciał stałych, cieczy i gazów
3.2. Właściwości materii. Uczeń omawia budowę kryształów na przykładzie soli kamiennej
3.3. Właściwości materii. Uczeń posługuje się pojęciem gęstości
3.4. Właściwości materii. Uczeń stosuje do obliczeń związek między masą, gęstością i objętością ciał stałych i cieczy, na podstawie wyników pomiarów wyznacza gęstość cieczy i ciał stałych
3.5. Właściwości materii. Uczeń opisuje zjawisko napięcia powierzchniowego na wybranym przykładzie
3.6. Właściwości materii. Uczeń posługuje się pojęciem ciśnienia (w tym ciśnienia hydrostatycznego i atmosferycznego)
3.7. Właściwości materii. Uczeń formułuje prawo Pascala i podaje przykłady jego zastosowania
3.8. Właściwości materii. Uczeń analizuje i porównuje wartości sił wyporu dla ciał zanurzonych w cieczy lub gazie
3.9. Właściwości materii. Uczeń wyjaśnia pływanie ciał na podstawie prawa Archimedesa.
4.1. Elektryczność. Uczeń opisuje sposoby elektryzowania ciał przez tarcie i dotyk/ wyjaśnia, że zjawisko to polega na przepływie elektronów/ analizuje kierunek przepływu elektronów
4.2. Elektryczność. Uczeń opisuje jakościowo oddziaływanie ładunków jednoimiennych i różnoimiennych
4.3. Elektryczność. Uczeń odróżnia przewodniki od izolatorów oraz podaje przykłady obu rodzajów ciał
4.4. Elektryczność. Uczeń stosuje zasadę zachowania ładunku elektrycznego
4.5. Elektryczność. Uczeń posługuje się pojęciem ładunku elektrycznego jako wielokrotności ładunku elektronu (elementarnego)
4.6. Elektryczność. Uczeń opisuje przepływ prądu w przewodnikach jako ruch elektronów swobodnych
4.7. Elektryczność. Uczeń posługuje się pojęciem natężenia prądu elektrycznego
4.8. Elektryczność. Uczeń posługuje się (intuicyjnie) pojęciem napięcia elektrycznego
4.9. Elektryczność. Uczeń posługuje się pojęciem oporu elektrycznego, stosuje prawo Ohma w prostych obwodach elektrycznych
4.10. Elektryczność. Uczeń posługuje się pojęciem pracy i mocy prądu elektrycznego
4.11. Elektryczność. Uczeń przelicza energię elektryczną podaną w kilowatogodzinach na dżule i dżule na kilowatogodziny
4.12. Elektryczność. Uczeń buduje proste obwody elektryczne i rysuje ich schematy
4.13. Elektryczność. Uczeń wymienia formy energii na jakie zamieniana jest energia elektryczna.
5.1. Magnetyzm. Uczeń nazywa bieguny magnetyczne magnesów trwałych i opisuje charakter oddziaływania między nimi
5.2. Magnetyzm. Uczeń opisuje zachowanie igły magnetycznej w obecności magnesu oraz zasadę działania kompasu
5.3. Magnetyzm. Uczeń opisuje oddziaływanie magnesów na żelazo i podaje przykłady wykorzystania tego oddziaływania
5.4. Magnetyzm. Uczeń opisuje działanie przewodnika z prądem na igłę magnetyczną
5.5. Magnetyzm. Uczeń opisuje działanie elektromagnesu i rolę rdzenia w elektromagnesie
5.6. Magnetyzm. Uczeń opisuje wzajemne oddziaływanie magnesów z elektromagnesami i wyjaśnia działanie silnika elektrycznego prądu stałego.
6.1. Ruch drgający i fale. Uczeń opisuje ruch wahadła matematycznego i ciężarka na sprężynie oraz analizuje przemiany energii w tych ruchach
6.2. Ruch drgający i fale. Uczeń posługuje się pojęciami amplitudy drgań, okresu, częstotliwości do opisu drgań, wskazuje położenie równowagi oraz odczytuje amplitudę i okres z wykresu x(t) dla drgającego ciała
6.3. Ruch drgający i fale. Uczeń opisuje mechanizm przekazywania drgań z jednego punktu ośrodka do drugiego w przypadku fal na napiętej linie i fal dźwiękowych w powietrzu
6.4. Ruch drgający i fale. Uczeń posługuje się pojęciami: amplitudy, okresu i częstotliwości, prędkości i długości fali do opisu fal harmonicznych oraz stosuje do obliczeń związki między tymi wielkościami
6.5. Ruch drgający i fale. Uczeń opisuje mechanizm wytwarzania dźwięku w instrumentach muzycznych
6.6. Ruch drgający i fale. Uczeń wymienia od jakich wielkości fizycznych zależy wysokość i głośność dźwięku
6.7. Ruch drgający i fale. Uczeń posługuje się pojęciami infradźwięki i ultradźwięki.
7.1. Fale elektromagnetyczne i optyka. Uczeń porównuje (wymienia cechy wspólne i różnice) rozchodzenie się fal mechanicznych i elektromagnetycznych
7.2. Fale elektromagnetyczne i optyka. Uczeń wyjaśnia powstawanie obszarów cienia i półcienia za pomocą prostoliniowego rozchodzenia się światła w ośrodku jednorodnym
7.3. Fale elektromagnetyczne i optyka. Uczeń wyjaśnia powstawanie obrazu pozornego w zwierciadle płaskim, wykorzystując prawa odbicia/ opisuje zjawisko rozproszenia światła przy odbicu od powierzchni chropowatej
7.4. Fale elektromagnetyczne i optyka. Uczeń opisuje skupianie promieni w zwierciadle wklęsłym posługując się pojęciami ogniska i ogniskowej, rysuje konstrukcyjnie obrazy wytworzone przez zwierciadła wklęsłe
7.5. Fale elektromagnetyczne i optyka. Uczeń opisuje (jakościowo) bieg promieni przy przejściu światła z ośrodka rzadszego do ośrodka gęstszego optycznie i odwrotnie
7.6. Fale elektromagnetyczne i optyka. Uczeń opisuje bieg promieni przechodzących przez soczewkę skupiającą i rozpraszającą (biegnących równolegle do osi optycznej) posługując się pojęciami ogniska i ogniskowej
7.7. Fale elektromagnetyczne i optyka. Uczeń rysuje konstrukcyjnie obrazy wytworzone przez soczewki, rozróżnia obrazy rzeczywiste, pozorne, proste, odwrócone, powiększone, pomniejszone
7.8. Fale elektromagnetyczne i optyka. Uczeń wyjaśnia pojęcia krótkowzroczności i dalekowzroczności oraz opisuje rolę soczewek w ich korygowaniu
7.9. Fale elektromagnetyczne i optyka. Uczeń opisuje zjawisko rozszczepienia światła za pomocą pryzmatu
7.10. Fale elektromagnetyczne i optyka. Uczeń opisuje światło białe jako mieszaninę barw, a światło lasera jako światło jednobarwne
7.11. Fale elektromagnetyczne i optyka. Uczeń podaje przybliżoną wartość prędkości światła w próżni/ wskazuje prędkość światła jako maksymalną prędkość przepływu informacji
7.12. Fale elektromagnetyczne i optyka. Uczeń nazywa rodzaje fal elektromagnetycznych (radiowe, mikrofale, promieniowanie podczerwone, światło widzialne, promieniowanie nadfioletowe i rentgenowskie) i podaje przykłady ich zastosowania.
8.1. Wymagania przekrojowe. Uczeń opisuje przebieg i wynik przeprowadzanego doświadczenia, wyjaśnia rolę użytych przyrządów, wykonuje schematyczny rysunek obrazujący układ doświadczalny
8.2. Wymagania przekrojowe. Uczeń wyodrębnia zjawisko z kontekstu, wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla wyniku doświadczenia
8.3. Wymagania przekrojowe. Uczeń szacuje rząd wielkości spodziewanego wyniku i ocenia na tej podstawie wartości obliczanych wielkości fizycznych
8.4. Wymagania przekrojowe. Uczeń przelicza wielokrotności i podwielokrotności (przedrostki mikro-, mili-, centy-, hekto-, kilo-, mega-). Przelicza jednostki czasu (sekunda, minuta, godzina, doba)
8.5. Wymagania przekrojowe. Uczeń rozróżnia wielkości dane i szukane
8.6. Wymagania przekrojowe. Uczeń odczytuje dane z tabeli i zapisuje dane w formie tabeli
8.7. Wymagania przekrojowe. Uczeń rozpoznaje proporcjonalność prostą na podstawie danych liczbowych lub na podstawie wykresu oraz posługuje się proporcjonalnością prostą
8.8. Wymagania przekrojowe. Uczeń sporządza wykres na podstawie danych z tabeli (oznaczenie wielkości i skali na osiach) a także odczytuje dane z wykresu
8.9. Wymagania przekrojowe. Uczeń rozpoznaje zależność rosnącą i malejącą na podstawie danych z tabeli lub na podstawie wykresu oraz wskazuje wielkość maksymalną i minimalną
8.10. Wymagania przekrojowe. Uczeń posługuje się pojęciem niepewności pomiarowej
8.11. Wymagania przekrojowe. Uczeń zapisuje wynik pomiaru lub obliczenia fizycznego jako przybliżony (z dokładnością do 2- 3 cyfr znaczących)
8.12. Wymagania przekrojowe. Uczeń planuje doświadczenie lub pomiar, wybiera właściwe narzędzia pomiaru/ mierzy: czas, długość, masę, temperaturę, napięcie elektryczne, natężenie prądu
9.1. Wymagania doświadczalne. Uczeń wyznacza gęstość substancji z jakiej wykonano przedmiot w kształcie prostopadłościanu, walca lub kuli za pomocą wagi i linijki
9.2. Wymagania doświadczalne. Uczeń wyznacza prędkość przemieszczania się (np. w czasie marszu, biegu, pływania, jazdy rowerem) za pośrednictwem pomiaru odległości i czasu
9.3. Wymagania doświadczalne. Uczeń dokonuje pomiaru siły wyporu za pomocą siłomierza (dla ciała wykonanego z jednorodnej substancji o gęstości większej od gęstości wody)
9.4. Wymagania doświadczalne. Uczeń wyznacza masę ciała za pomocą dźwigni dwustronnej, innego ciała o znanej masie i linijki
9.5. Wymagania doświadczalne. Uczeń wyznacza ciepło właściwe wody za pomocą czajnika elektrycznego lub grzałki o znanej mocy (przy założeniu braku strat)
9.6. Wymagania doświadczalne. Uczeń demonstruje zjawisko elektryzowania przez tarcie oraz wzajemnego oddziaływania ciał naładowanych
9.7. Wymagania doświadczalne. Uczeń buduje prosty obwód elektryczny według zadanego schematu (wymagana jest znajomość symboli elementów: ogniwo, opornik, żarówka, wyłącznik, woltomierz, amperomierz)
9.8. Wymagania doświadczalne. Uczeń wyznacza opór elektryczny opornika lub żarówki za pomocą woltomierza i amperomierza
9.9. Wymagania doświadczalne. Uczeń wyznacza moc żarówki zasilanej z baterii za pomocą woltomierza i amperomierza
9.10. Wymagania doświadczalne. Uczeń demonstruje działanie prądu w przewodzie na igłę magnetyczną (zmiany kierunku wychylenia przy zmianie kierunku przepływu prądu, zależność wychylenia igły od pierwotnego jej ułożenia względem przewodu)
9.11. Wymagania doświadczalne. Uczeń demonstruje zjawisko załamania światła (zmiany kąta załamania przy zmianie kąta padania – jakościowo)
9.12. Wymagania doświadczalne. Uczeń wyznacza okres i częstotliwość drgań ciężarka zawieszonego na sprężynie oraz okres i częstotliwość drgań wahadła matematycznego
9.13. Wymagania doświadczalne. Uczeń wytwarza dźwięk o większej i mniejszej częstotliwości od danego dźwięku za pomocą dowolnego drgającego przedmiotu lub instrumentu muzycznego
9.14. Wymagania doświadczalne. Uczeń wytwarza za pomocą soczewki skupiającej ostry obraz przedmiotu na ekranie odpowiednio dobierając doświadczalnie położenie soczewki i przedmiotu.

CHEMIA

1.1 Substancje i ich właściwości. Uczeń opisuje właściwości substancji będących głównymi składnikami stosowanych na co dzień produktów np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza/ wykonuje doświadczenia, w których bada właściwości wybranych substancji.
1.2 Substancje i ich właściwości. Uczeń rzeprowadza obliczenia z wykorzystaniem pojęć: masa, gęstość i objętość.
1.3 Substancje i ich właściwości.Uczeń obserwuje mieszanie się substancji/ opisuje ziarnistą budowę materii/ tłumaczy, na czym polega zjawisko dyfuzji, rozpuszczania, mieszania, zmiany stanu skupienia/ planuje doświadczenia potwierdzające ziarnistość materii.
1.4 Substancje i ich właściwości. Uczeń wyjaśnia różnice pomiędzy pierwiastkiem a związkiem chemicznym.
1.5 Substancje i ich właściwości. Uczeń klasyfikuje pierwiastki na metale i niemetale/ odróżnia metale od niemetali na pod stawie ich właściwości.
1.6 Substancje i ich właściwości. Uczeń posługuje się symbolami (zna i stosuje do zapisywania wzorów) pierwiastków: H, O, N, Cl, S, C, P, Si, Na, K, Ca, Mg, Fe, Zn, Cu, Al, Pb, Sn, Ag, Hg.
1.7 Substancje i ich właściwości. Uczeń opisuje cechy mieszanin jednorodnych i niejednorodnych.
1.8 Substancje i ich właściwości. Uczeń opisuje proste metody rozdziału mieszanin i wskazuje te różnice między właściwościami fizycznymi składników mieszaniny, które umożliwiają ich rozdzielenie/ sporządza mieszaniny i rozdziela je na składniki (np. wody i piasku, wody i soli kamiennej, kredy i soli kamiennej, siarki i opiłków żelaza, wody i oleju jadalnego, wody i atramentu).
2.1 Wewnętrzna budowa materii. Uczeń odczytuje z układu okresowego podstawowe informacje o pierwiastkach (symbol, nazwę, liczbę atomową, masę atomową, rodzaj pierwiastka – metal lub niemetal).
2.2 Wewnętrzna budowa materii. Uczeń opisuje i charakteryzuje skład atomu (jądro: protony i neutrony, elektrony)/ definiuje elektrony walencyjne.
2.3 Wewnętrzna budowa materii. Uczeń ustala liczbę protonów, elektronów i neutronów w atomie danego pierwiastka, gdy dana jest liczba atomowa i masowa.
2.4 Wewnętrzna budowa materii. Uczeń wyjaśnia związek pomiędzy podobieństwem właściwości pierwiastków zapisanych w tej samej grupie układu okresowego a budową atomów i liczbą elektronów walencyjnych.
2.5 Wewnętrzna budowa materii. Uczeń definiuje pojęcie izotopu, wymienia dziedziny życia, w których izotopy znalazły zastosowanie/ wyjaśnia różnice w budowie atomów izotopów wodoru.
2.6 Wewnętrzna budowa materii. Uczeń definiuje pojęcie masy atomowej (średnia mas atomów danego pierwiastka, z uwzględnieniem jego składu izotopowego).
2.7 Wewnętrzna budowa materii. Uczeń opisuje, czym różni się atom od cząsteczki.
2.8 Wewnętrzna budowa materii. Uczeń opisuje rolę elektronów walencyjnych w łączeniu się atomów.
2.9 Wewnętrzna budowa materii. Uczeń na przykładzie cząsteczek H2, Cl2, N2, CO2, H2O, HCl, NH3 opisuje powstawanie wiązań atomowych (kowalencyjnych)/ zapisuje wzory sumaryczne i strukturalne tych cząsteczek.
2.10 Wewnętrzna budowa materii. Uczeń definiuje pojęcie jonów i opisuje, jak powstają/ zapisuje elektronowo mechanizm powstawania jonów, na przykładzie Na, Mg, Al, Cl, S/ opisuje powstawanie wiązania jonowego.
2.11 Wewnętrzna budowa materii. Uczeń porównuje właściwości związków kowalencyjnych i jonowych (stan skupienia, rozpuszczalność w wodzie, temperatury topnienia i wrzenia).
2.12 Wewnętrzna budowa materii. Uczeń definiuje pojęcie wartościowości jako liczby wiązań, które tworzy atom, łącząc się z atomami innych pierwiastków/ odczytuje z układu okresowego wartościowość maksymalną dla pierwiastków grup: 1., 2., 13., 14., 15., 16. i 17. (względem tlenu i wodoru).
2.13 Wewnętrzna budowa materii. Uczeń rysuje wzór strukturalny cząsteczki związku dwupierwiastkowego (o wiązaniach kowalencyjnych) o znanych wartościowościach pierwiastków.
2.14 Wewnętrzna budowa materii. Uczeń ustala dla prostych związków dwupierwiastkowych, na przykładzie tlenków: nazwę na podstawie wzoru sumarycznego/ wzór sumaryczny na podstawie nazwy/ wzór sumaryczny na podstawie wartościowości.
3.1 Reakcje chemiczne. Uczeń opisuje różnice w przebiegu zjawiska fizycznego i reakcji chemicznej / podaje przy kłady zjawisk fizycznych i reakcji chemicznych zachodzących w otoczeniu człowieka/ planuje i wykonuje doświadczenia ilustrujące zjawisko fizyczne i reakcję chemiczną.
3.2 Reakcje chemiczne. Uczeń opisuje, na czym polega reakcja syntezy, analizy i wymiany/ podaje przykłady różnych typów reakcji i zapisuje odpowiednie równania/ wskazuje substraty i produkty/ dobiera współczynniki w równaniach reakcji chemicznych/ obserwuje doświadczenia ilustrujące typy reakcji i formułuje wnioski.
3.3 Reakcje chemiczne. Uczeń definiuje pojęcia: reakcje egzoenergetyczne (jako reakcje, którym towarzyszy wydzielanie się energii do otoczenia, np. procesy spalania) i reakcje Reakcje chemiczne. endoenergetyczne (do przebiegu których energia musi być dostarczona, np. procesy rozkładu - pieczenie ciasta).
3.4 Reakcje chemiczne. Uczeń oblicza masy cząsteczkowe prostych związków chemicznych/ dokonuje prostych obliczeń związanych z zastosowaniem prawa stałości składu i prawa zachowania masy.
4.1 Powietrze i inne gazy. Uczeń wykonuje lub obserwuje doświadczenie potwierdzające, że powietrze jest mieszaniną/ opisuje skład i właściwości powietrza.
4.2 Powietrze i inne gazy. Uczeń opisuje właściwości fizyczne i chemiczne azotu, tlenu, wodoru, tlenku węgla(IV)/ odczytuje z układu okresowego pierwiastków i innych źródeł wiedzy informacje o azocie, tlenie i wodorze/ planuje i wykonuje doświadczenia dotyczące badania właściwości wymienionych gazów.
4.3 Powietrze i inne gazy. Uczeń wyjaśnia, dlaczego gazy szlachetne są bardzo mało aktywne chemicznie.
4.4 Powietrze i inne gazy. Uczeń pisze równania reakcji otrzymywania: tlenu, wodoru i tlenku węgla(IV) (np. rozkład wody pod wpływem prądu elektrycznego, spalanie węgla).
4.5 Powietrze i inne gazy. Uczeń opisuje, na czym polega powstawanie dziury ozonowej/ proponuje sposoby zapobiegania jej powiększaniu.
4.6 Powietrze i inne gazy. Uczeń opisuje obieg tlenu w przyrodzie.
4.7 Powietrze i inne gazy. Uczeń opisuje rdzewienie żelaza i proponuje sposoby zabezpieczania produktów zawierających w swoim składzie żelazo przed rdzewieniem.
4.8 Powietrze i inne gazy. Uczeń wymienia zastosowania tlenków wapnia, żelaza, glinu.
4.9 Powietrze i inne gazy. Uczeń planuje i wykonuje doświadczenie pozwalające wykryć CO2 w powietrzu wydychanym z płuc.
4.10 Powietrze i inne gazy. Uczeń wymienia źródła, rodzaje i skutki zanieczyszczeń powietrza/ planuje sposób postępowania pozwalający chronić powietrze przed zanieczyszczeniami.
5.1 Woda i roztwory wodne. Uczeń bada zdolność do rozpuszczania się różnych substancji w wodzie.
5.2 Woda i roztwory wodne. Uczeń opisuje budowę cząsteczki wody/ wyjaśnia, dlaczego woda dla jednych substancji jest rozpuszczalnikiem, a dla innych nie/ podaje przykłady substancji, które rozpuszczają się w wodzie, tworząc roztwory właściwe/ podaje przykłady substancji, które nie rozpuszczają się w wodzie, tworząc koloidy i zawiesiny.
5.3 Woda i roztwory wodne. Uczeń planuje i wykonuje doświadczenia wykazujące wpływ różnych czynników na szybkość rozpuszczania substancji stałych w wodzie.
5.4 Woda i roztwory wodne. Uczeń opisuje różnice pomiędzy roztworem rozcieńczonym, stężonym, nasyconym i nienasyconym.
5.5 Woda i roztwory wodne. Uczeń odczytuje rozpuszczalność substancji z wykresu jej rozpuszczalności.
5.6 Woda i roztwory wodne. Uczeń prowadzi obliczenia z wykorzystaniem pojęć: stężenie procentowe, masa substancji, masa rozpuszczalnika, masa roztworu, gęstość/ oblicza stężenie procentowe roztworu nasyconego w danej temperaturze (z wykorzystaniem wykresu rozpuszczalności).
5.7 Woda i roztwory wodne. Uczeń proponuje sposoby racjonalnego gospodarowania wodą.
6.1 Kwasy i zasady. Uczeń definiuje pojęcia: wodorotlenku, kwasu/ zapisuje wzory sumaryczne najprostszych wodorotlenków: NaOH, KOH, Ca(OH)2, Al(OH)3 i kwasów: HCl, H2SO4, H2SO3,HNO3, H2CO3, H3PO4, H2S.
6.2 Kwasy i zasady. Uczeń opisuje budowę wodorotlenków i kwasów.
6.3 Kwasy i zasady. Uczeń planuje i/lub wykonuje doświadczenia, w wyniku których można otrzymać wodorotlenek, kwas beztlenowy i tlenowy (np. NaOH, Ca(OH)2, Al(OH)3, HCl, H2SO3)/ zapisuje odpowiednie równania reakcji.
6.4 Kwasy i zasady. Uczeń opisuje właściwości i wynikające z nich zastosowania niektórych wodorotlenków i kwasów.
6.5 Kwasy i zasady. Uczeń wyjaśnia, na czym polega dysocjacja elektrolityczna zasad i kwasów/ zapisuje równania dysocjacji elektrolitycznej zasad i kwasów/ definiuje kwasy i zasady (zgodnie z teorią Arrheniusa).
6.6 Kwasy i zasady. Uczeń wskazuje na zastosowania wskaźników (fenoloftaleiny, wskaźnika uniwersalnego)/ rozróżnia doświadczalnie kwasy i zasady za pomocą wskaźników.
6.7 Kwasy i zasady. Uczeń wymienia rodzaje odczynu roztworu i przyczyny odczynu kwasowego, zasadowego i obojętnego.
6.8 Kwasy i zasady. Uczeń interpretuje wartość pH w ujęciu jakościowym (odczyn kwasowy, zasadowy, obojętny)/ wykonuje doświadczenie, które pozwoli zbadać pH produktów występujących w życiu codziennym człowieka (żywność, środki czystości itp.).
6.9 Kwasy i zasady. Uczeń analizuje proces powstawania kwaśnych opadów i skutki ich działania/ proponuje sposoby ograniczające ich powstawanie.
7.1 Sole. Uczeń wykonuje doświadczenie i wyjaśnia przebieg reakcji zobojętniania (np. HCl + NaOH).
7.2 Sole. Uczeń tworzy nazwy soli na podstawie wzorów i odwrotnie/ tworzy nazwy soli na podstawie wzorów i odwrotnie.
7.3 Sole. Uczeń pisze równania reakcji dysocjacji elektrolitycznej wybranych soli.
7.4 Sole. Uczeń pisze równania reakcji otrzymywania soli (reakcje: kwas + wodorotlenek metalu, kwas + tlenek metalu, kwas + metal, wodorotlenek metalu + tlenek niemetalu).
7.5 Sole. Uczeń wyjaśnia pojęcie reakcji strąceniowej/ projektuje i wykonuje doświadczenie pozwalające otrzymywać sole w reakcjach strąceniowych, pisze odpowiednie równania reakcji w sposób cząsteczkowy i jonowy/ na podstawie tabeli rozpuszczalności soli i wodorotlenków wnioskuje o wyniku reakcji strąceniowej.
7.6 Sole. Uczeń wymienia zastosowania najważniejszych soli: węglanów, azotanów(V), siarczanów(VI), fosforanów(V) i chlorków.
8.1 Węgiel i jego związki z wodorem. Uczeń wymienia naturalne źródła węglowodorów.
8.2 Węgiel i jego związki z wodorem. Uczeń definiuje pojęcia: węglowodory nasycone i nienasycone.
8.3 Węgiel i jego związki z wodorem. Uczeń tworzy wzór ogólny szeregu homologicznego alkanów (na podstawie wzorów trzech kolejnych alkanów) i układa wzór sumaryczny alkanu o podanej liczbie atomów węglarysuje wzory strukturalne i półstrukturalne alkanów.
8.4 Węgiel i jego związki z wodorem. Uczeń obserwuje i opisuje właściwości fizyczne i chemiczne (reakcje spalania) alkanów na przykładzie metanu i etanu.
8.5 Węgiel i jego związki z wodorem. Uczeń wyjaśnia zależność pomiędzy długością łańcucha węglowego a stanem skupienia alkanu.
8.6 Węgiel i jego związki z wodorem.Uczeń podaje wzory ogólne szeregów homologicznych alkenów i alkinów/ podaje zasady tworzenia nazw alkenów i alkinów w oparciu o nazwy alkanów.
8.7 Węgiel i jego związki z wodorem. Uczeń opisuje właściwości (spalanie, przyłączanie bromu i wodoru) oraz zastosowania etenu i etynu.
8.8 Węgiel i jego związki z wodorem. Uczeń projektuje doświadczenie pozwalające odróżnić węglowodory nasycone od nienasyconych.
8.9 Węgiel i jego związki z wodorem. Uczeń zapisuje równanie reakcji polimeryzacji etenu/ opisuje właściwości i zastosowania polietylenu.
9.1 Pochodne węglowodorów. Substancje chemiczne o znaczeniu biologicznym. Uczeń tworzy nazwy prostych alkoholi i pisze ich wzory sumaryczne i strukturalne.
9.2 Pochodne węglowodorów. Substancje chemiczne o znaczeniu biologicznym. Uczeń bada właściwości etanolu/ opisuje właściwości i zastosowania metanolu i etanolu/ zapisuje równania reakcji spalania metanolu i etanolu/ opisuje negatywne skutki działania alkoholu etylowego na organizm ludzki.
9.3 Pochodne węglowodorów. Substancje chemiczne o znaczeniu biologicznym. Uczeń zapisuje wzór sumaryczny i strukturalny glicerolu/ bada i opisuje właściwości glicerolu/ wymienia jego zastosowania.
9.4 Pochodne węglowodorów. Substancje chemiczne o znaczeniu biologicznym. Uczeń podaje przykłady kwasów organicznych występujących w przyrodzie i wymienia ich zastosowania/ pisze wzory prostych kwasów karboksylowych i podaje ich nazwy zwyczajowe i systematyczne.
9.5 Pochodne węglowodorów. Substancje chemiczne o znaczeniu biologicznym. Uczeń bada i opisuje właściwości kwasu octowego (reakcja dysocjacji elektrolitycznej, reakcja z zasadami, metalami i tlenkami metali).
9.6 Pochodne węglowodorów. Substancje chemiczne o znaczeniu biologicznym. Uczeń wyjaśnia, na czym polega reakcja estryfikacji/ zapisuje równania reakcji pomiędzy prostymi kwasami karboksylowymi i alkoholami jednowodorotlenowymi/ tworzy nazwy estrów pochodzących od podanych nazw kwasów i alkoholi/ planuje i wykonuje doświadczenie pozwalające otrzymać ester o podanej nazwie.
9.7 Pochodne węglowodorów. Substancje chemiczne o znaczeniu biologicznym. Uczeń opisuje właściwości estrów w aspekcie ich zastosowań.
9.8 Pochodne węglowodorów. Substancje chemiczne o znaczeniu biologicznym. Uczeń podaje nazwy wyższych kwasów karboksylowych nasyconych (palmitynowy, stearynowy) i nienasyconych (oleinowy) i zapisuje ich wzory.
9.9 Pochodne węglowodorów. Substancje chemiczne o znaczeniu biologicznym. Uczeń opisuje właściwości długołańcuchowych kwasów karboksylowych.
9.10 Pochodne węglowodorów. Substancje chemiczne o znaczeniu biologicznym. Uczeń klasyfikuje tłuszcze pod względem pochodzenia, stanu skupienia i charakteru chemicznego/ opisuje właściwości fizyczne tłuszczów/ projektuje doświadczenie pozwalające odróżnić tłuszcz nienasycony od nasyconego.
9.11 Pochodne węglowodorów. Substancje chemiczne o znaczeniu biologicznym. Uczeń opisuje budowę i właściwości fizyczne i chemiczne pochodnych węglowodorów zawierających azot na przykładzie amin (metyloaminy) i aminokwasów (glicyny).
9.12 Pochodne węglowodorów. Substancje chemiczne o znaczeniu biologicznym. Uczeń wymienia pierwiastki, których atomy wchodzą w skład cząsteczek białek/ definiuje białka jako związki powstające z aminokwasów.
9.13 Pochodne węglowodorów. Substancje chemiczne o znaczeniu biologicznym. Uczeń bada zachowanie się białka pod wpływem ogrzewania, stężonego etanolu, kwasów i zasad, soli metali ciężkich (np. CuSO4) i soli kuchennej/ opisuje różnice w prze biegu denaturacji i koagulacji białek/ wylicza czynniki, które wywołują te procesy/ wykrywa obecność białka w różnych produktach spożywczych.
9.14 Pochodne węglowodorów. Substancje chemiczne o znaczeniu biologicznym. Uczeń wymienia pierwiastki, których atomy wchodzą w skład cząsteczek cukrów/ dokonuje podziału cukrów na proste i złożone.
9.15 Pochodne węglowodorów. Substancje chemiczne o znaczeniu biologicznym. Uczeń podaje wzór sumaryczny glukozy i fruktozy/ bada i opisuje właściwości fizyczne glukozy/ wskazuje na jej zastosowania.
9.16 Pochodne węglowodorów. Substancje chemiczne o znaczeniu biologicznym. Uczeń podaje wzór sumaryczny sacharozy/ bada i opisuje właściwości fizyczne sacharozy/ wskazuje na jej zastosowania/ zapisuje równanie reakcji sacharozy z wodą (za pomocą wzorów sumarycznych).
9.17 Pochodne węglowodorów. Substancje chemiczne o znaczeniu biologicznym. Uczeń opisuje występowanie skrobi i celulozy w przyrodzie/ podaje wzory sumaryczne tych związków/ wymienia różnice w ich właściwościach/ opisuje znaczenie i zastosowania tych cukrów/ wykrywa obecność skrobi w różnych produktach spożywczych.

Testy darmowe:
● Test gimnazjalny - przyrodniczy próbny nr 9 (zadań: 23)
● Test gimnazjalny - przyrodniczy próbny nr 8 (zadań: 23)
● Test gimnazjalny - przyrodniczy próbny nr 7 (zadań: 24)
● Test gimnazjalny - przyrodniczy próbny nr 6 (zadań: 23)
● Test gimnazjalny - przyrodniczy próbny nr 5 (zadań: 24)
● Test gimnazjalny - przyrodniczy próbny nr 4 (zadań: 24)
● Test gimnazjalny - przyrodniczy próbny nr 3 (zadań: 24)
● Test gimnazjalny - przyrodniczy próbny nr 2 (zadań: 24)
● Test gimnazjalny - przyrodniczy próbny nr 16 (zadań: 23)
● Test gimnazjalny - przyrodniczy próbny nr 15 (zadań: 23)
● Test gimnazjalny - przyrodniczy próbny nr 14 (zadań: 23)
● Test gimnazjalny - przyrodniczy próbny nr 13 (zadań: 24)
● Test gimnazjalny - przyrodniczy próbny nr 12 (zadań: 23)
● Test gimnazjalny - przyrodniczy próbny nr 11 (zadań: 24)
● Test gimnazjalny - przyrodniczy próbny nr 10 (zadań: 24)
● Test gimnazjalny - przyrodniczy próbny nr 1 (zadań: 24)
● Test gimnazjalny - przyrodniczy KWIECIEŃ 2015 (zadań: 24)
● Test gimnazjalny - przyrodniczy KWIECIEŃ 2014 (zadań: 24)
● Test gimnazjalny - przyrodniczy KWIECIEŃ 2013 (zadań: 24)
● Test gimnazjalny - przyrodniczy KWIECIEŃ 2012 (zadań: 24)